SimRep Engineering P9XX Stuurwiel
SimRep Engineering is een jong bedrijf welke wordt gerund door Niels en Atilla. Als auto- en technologieliefhebbers hadden de heren vanaf hun allereerste kennismaking een klik en zijn zij twee jaar geleden begonnen met hun sim project. Het doel van SimRep Engineering is om hun producten modulair te ontwerpen, hiermee verkleint SimRep de ecologische voetafdruk van hun branche. Dit stelt consumenten in staat om hun product zelf, nadat de garantie is verlopen, thuis te kunnen repareren. Hiermee worden niet alleen waardevolle grondstoffen bespaard, maar wordt ook onnodige CO2-uitstoot tegengegaan. Door deze filosofie staat SimRep Engineering in de KVK Innovatie Top 100 van 2023.
Al vroeg in het SimRep Engineering project werden wij benaderd door Niels met de vraag of wij gedurende het proces advies wilden geven op het door hun te ontwikkelen P9XX stuurwiel. Doordat wij inmiddels ruime ervaring hebben met verschillende stuurwielen zou ons advies bij de ontwikkeling hiervan van toegevoegde waarde zijn. Omdat wij een onafhankelijk reviewplatform zijn, en wij het stuurwiel uiteindelijk ook zouden gaan reviewen, hebben we onze rol bij de ontwikkeling van het stuurwiel goed afgebakend. Zo hebben we al het advies op afstand gegeven zonder het stuurwiel, of onderdelen daarvan, in handen gehad te hebben en heeft SimRep Engineering zelf alle afwegingen en beslissingen gemaakt. Nu, twee jaar later, zijn wij uitgenodigd bij SimRep Engineering voor een kijkje in de keuken en het overhandigen van het uiteindelijke productiemodel van het SimRep Engineering P9XX stuurwiel welke wij gaan reviewen.
Het SimRep Engineering P9XX stuurwiel is gebaseerd op het stuurwiel zoals deze in de Porsche 911 RSR wordt gebruikt. Op het moment van schrijven is het stuurwiel verkrijgbaar vanaf € 1499,00 exclusief BTW en verzendkosten. De variant die wij hebben ontvangen heeft een forged carbon frontplaat, een 50mm aluminium hub en een magnetische paddle module. Deze versie is op het moment van schrijven te koop voor € 1844,00 inclusief BTW en exclusief verzendkosten.
Aankondiging SimRep Engineering
Tijdens het maken van deze review heeft SimRep enkele upgrades aangekondigd en sommige daarvan al uitgevoerd. Onder andere zijn grotere handgrepen, een verbeterde SimHub-integratie en nieuwe schakelmodules aangekondigd. De nieuwe schakelmodules zijn al voor ons gefabriceerd en tijdens het schrijven van deze review naar ons opgestuurd. Omdat we een eerlijke review willen publiceren, hebben we zowel de oude als de nieuwe schakelmodules behandeld. Ook is tijdens het maken van deze review de SimHub-integratie al gepubliceerd, waarbij we zowel de oude als de nieuwe situatie behandelen. Begin 2024 zullen we van SimRep ook de nieuwe handgrepen ontvangen. Zodra deze beschikbaar zijn, zullen we de review voorzien van een update hierover.
Wij vinden het belangrijk te vermelden dat, ondanks dat we een bijdrage hebben geleverd aan de ontwikkeling van dit stuurwiel, deze review 100% onafhankelijk is. SimRep Engineering heeft geen enkele inspraak of inzage gehad in deze review. Ze hebben deze ook niet kunnen inzien voordat deze werd gepubliceerd, en er zijn verder geen afspraken gemaakt over de inhoud of mening die wij in deze review delen.
Verpakking & Inhoud
SimRep heeft ons verteld dat ze hun producten via DHL versturen en deze onder normale omstandigheden binnen enkele (werk)dagen bij de klant worden afgeleverd binnen de EU. Wereldwijd zal dit een paar dagen extra in beslag nemen. Zoals benoemd hebben wij het uiteindelijke productiemodel zelf opgehaald bij SimRep Engineering in Den Haag. Wij ontvingen bij ons bezoek een mooie zwarte productdoos met daarop een silhouette van het P9XX stuurwiel.
Wanneer we de doos openmaken vinden we een kaartje met daarop een persoonlijke noot. Een super leuk gebaar wat SimRep bij al hun klanten doet voor de persoonlijke touch. Verder vinden we een flyer met daarop een verkorte instructie en een QR-code welke verwijst naar de online handleiding van het stuurwiel. Daaronder zit een vulling van kwalitatief uitziend zwart schuim. Zodra we de eerste laag van het schuim optillen zien we een uitsnede van het P9XX stuurwiel met daarin het stuurwiel zelf. We hebben het stuurwiel met paddle modules ontvangen welke al door SimRep gemonteerd zijn. Wanneer we de tweede laag van het schuim optillen vinden we daar een gevoede USB2.0 hub, de bijbehorende voeding, de GX16 datakabel (voor verbinding tussen de hub en stuurwiel), twee stickervellen, verschillende inbussleutels, een microfiber poetsdoekje voor het glas en de optionele 50mm aluminum hub met benodigde boutjes voor montage op de Podium Hub.
Het SimRep Engineering P9XX Stuurwiel
Zoals benoemd is het SimRep Engineering P9XX stuurwiel een geïnspireerd op het stuurwiel zoals deze ook in de Porsche RSR wordt gebruikt. Het stuurwiel is alleen geschikt voor de PC of Mac. De aansturing wordt gedaan door het besturingssysteem voor de bediening. Je hebt SimHub nodig om het LCD scherm te kunnen gebruiken. Het stuurwiel is 310mm breed en weegt circa 1700 gram inclusief 50mm hub en magnetische paddle module. De basis van de P9XX bestaat uit een zwart geanodiseerde behuizing afgewerkt een 5mm dikke forged carbon frontplaat. De handgrepen zijn van een gegoten polyurethaan samenstelling.
Het binnenwerk van het stuurwiel wordt aangestuurd door een STM32 en ATmega chipset. Ook de PCB’s en het beeldscherm zijn hierin modulair gebouwd. Door deze manier van ontwerpen heb je de mogelijkheid om, nadat de garantie is verlopen, zelf onderdelen te kunnen vervangen indien nodig. SimRep Engineering heeft daarvoor 10 jaar onderdelenondersteuning zodat de levensduur van het P9XX stuurwiel wordt verhoogd.
Voorzijde
Aan de voorzijde zie je meteen de opvallende glasplaat zitten. Deze glasplaat is 2 mm dik en voorzien van zeefgedrukte labels, een 3x10x3 LED-patroon en het SimRep Engineering logo. Achter het glas zit een 5-inch LCD-scherm met een resolutie van 800×480 pixels en een verversingssnelheid van 30 fps. In totaal zijn er 104 individueel programmeerbare RGB LEDs op het stuurwiel, waarvan 16 RGB LEDs zich aan de bovenkant en zijkanten van het scherm bevinden. Deze zijn afzonderlijk telemetrie-bestuurbaar, bijvoorbeeld voor het weergeven van RPM en vlaggen.
Aan de linker- en rechterkant van het scherm zitten totaal twaalf stuks APEM drukknoppen van het 6.5N type. Elke drukknop is voorzien van vier aanpasbare RGB LEDs en witte knopinzetstukken welke je kunt voorzien van een label middels de bijgeleverde stickers. Bij de handgrepen zitten vier stuks Elma roterende encoders, waarvan twee aan elke zijde, afgewerkt met aluminium draaiknoppen. Onder het scherm zitten vier Alpha Dent doorlopende roterende encoders afgewerkt met aluminium draaiknoppen. Met deze roterende encoders is het mogelijk een input te selecteren in combinatie met een bevestigingsknop op het stuur. Dit houdt in dat aan elke draaischakelaar twaalf individuele functies kunnen worden toegewezen.
Achterzijde
Aan de achterkant van het stuurwiel zit een 6x70mm bouten patroon welke geschikt is om de meest gangbare quick-releases en/of adapters er op te kunnen monteren. Het stuur is modulair opgebouwd en dit biedt je de mogelijkheid een quick-release en/of adapter zowel van binnenuit als van buitenaf te monteren. Aan de linker- en rechterkant zitten de schakelmodules en de analoge modules. De analoge modules kun je gebruiken als dubbele koppeling, analoge inputs of als button inputs. De schakelmodules en analoge modules zijn gebouwd als één geheel en links en rechts uitwisselbaar. Dit geeft je de mogelijkheid de analoge modules aan de onder- of bovenkant van de schakelmodules te kunnen plaatsen. Beiden modules zijn individueel in de diepte (meer naar je toe of van je af) verstelbaar, de paddles zelf zijn helaas niet verstelbaar. Aan de onderkant zit de 5-pins GX16 connector voor de connectie met de USB2.0 hub.
Montage
Zoals benoemd is het stuurwiel voorzien van een 6x70mm bouten patroon waarmee je de vrijheid hebt om een quick-release adapter zowel van binnenuit als van buitenaf te monteren. Omdat veel stuurwielen tegenwoordig zijn uitgerust met een hub hebben wij er voor gekozen de 50mm aluminium hub bij het P9XX stuurwiel mee te laten leveren zodat we verder niets aan onze wheelbase hoeven te verstellen. Wij gaan het stuurwiel gebruiken op onze Fanatec DD2 wheelbase en monteren de Podium Hub op de adapter. Maar, zoals reeds benoemd kun je deze ook eenvoudig van binnenuit monteren zonder de optionele 50mm aluminium hub. Wel heb je voor montage van een Fanatec Podium Hub de, optioneel verkrijgbare, Podium Hub schroeven nodig om deze te kunnen monteren. Montage van de Podium Hub is wat ons betreft vrij eenvoudig door eerst de 50mm aluminium hub op het stuurwiel te monteren gevolgd door de Podium Hub.
Om het stuurwiel te kunnen gebruiken, sluiten we het aan op de PC via de meegeleverde USB 2.0 hub, die zorgt voor de stroom- en dataconnectie. De USB 2.0 hub is eenvoudig te monteren op onze simrig met de meegeleverde t-slot moeren en bijbehorende boutjes. Nadat we de hub hebben aangesloten op het stopcontact en op onze PC, zorgen we er uiteraard voor dat de kabels netjes zijn weggewerkt. Wanneer we vervolgens het stuurwiel op onze DD2 wheelbase klikken, kunnen we de datakabel aansluiten tussen het stuurwiel en de USB 2.0 hub, en zijn we klaar voor de volgende stap!
Software
SimHub
De aansturing van het SimRep Engineering P9XX stuurwiel gebeurt via SimHub of via vergelijkbare software. Het stuurwiel is niet plug-and-play; eerst moeten we de VoCore driver voor het LCD scherm installeren. Deze stap wordt gedetailleerd beschreven in de handleiding. Als je eerder al een VoCore LCD scherm hebt gebruikt, is deze stap niet nodig. Nadat we de VoCore driver hebben geïnstalleerd, voegen we het stuurwiel toe als ‘Generic VoCore Screen’ in SimHub, waarna het LCD scherm eigenlijk direct werkt. Na het toewijzen van ons favoriete displaytemplate in SimHub wordt deze keurig weergegeven op het LCD scherm van het stuurwiel. Om de LEDs werkend te krijgen kunnen we in SimHub onder het menu ‘Arduino’ een profiel toevoegen aan de RGB LEDs. Op de website van SimRep Engineering staan standaard P9XX LED-profielen die je kunt downloaden en gebruiken in SimHub.
Update SimHub
In versie 9.1.13 (december update) wordt het P9XX stuurwiel volledig ondersteund in SimHub. Dit vereenvoudigt de installatie en het bijwerken van P9XX LED-profielen, waardoor je tijd en moeite bespaart. Je hoeft niet meer te schakelen tussen verschillende pagina’s en hebt meer mogelijkheden voor het instellen van de LED-kleuren van de drukknoppen en roterende encoders. Met slechts een paar klikken kun je het stuurwiel toevoegen als SimRep Engineering P9XX stuurwiel. Hierna kun je alle eerder genoemde stappen uitvoeren op de device pagina van het SimRep Engineering P9XX stuurwiel.
Firmware Update
Om de firmware van het stuurwiel te kunnen updaten moet je een tool genaamd STM Cube Programmer downloaden. Na het downloaden van deze tool kun je via de support pagina van SimRep Engineering de update handleiding en meest recente firmware downloaden. Door simpelweg het P9XX stuurwiel in ‘update mode’ te zetten via een klein knopje achterop het stuurwiel kun je via STM Cube Programmer in een paar klikken het stuurwiel voorzien van de nieuwste firmware. Bij ons ging dat nagenoeg vlekkeloos, maar mocht je toch tegen problemen aanlopen dan staan deze beschreven in de handleiding.
Het Gebruik
Omdat het SimRep Engineering P9XX stuurwiel in de basis een GT-stijl stuurwiel is gaan we deze vanzelfsprekend testen in GT-auto’s. Wij rijden zelf actief in Assetto Corsa Competizione en gaan het stuurwiel testen in onze virtuele Porsche 992 GT3 R. Na het starten van Assetto Corsa Competizione hoeven we enkel nog de knoppen en encoders aan de juiste in-game functionaliteiten toe te wijzen en we zijn klaar om te gaan racen!
Het stuurwiel
Vanaf het allereerste moment dat we het P9XX Stuurwiel vastpakken, voelen we de passie en toewijding die in het ontwerp en de bouw ervan zijn gestoken. Met een diameter van 310 mm ligt het stuurwiel heerlijk in de hand en voelt het gewoon goed aan. De polyurethaan handgrepen zijn comfortabel en bieden een uitstekende grip, hoewel we ze persoonlijk iets dikker hadden willen zien. Als je handschoenen draagt is het helemaal prima, maar zonder voelen ze een beetje dun aan. Na een tijdje gebruik valt op dat de handgrepen nauwelijks stof aantrekken en bijna geen slijtage vertonen.
Dankzij de volledig aluminium behuizing en de carbon frontplaat voelt het stuurwiel ontzettend stevig aan. Tijdens het rijden ervaren we geen enkele speling of buiging. De details in de force feedback komen duidelijk door, met dank aan onze Fanatec DD2 wheelbase. Om ook te testen hoe het stuurwiel zich gedraagt op een lichtere wheelbase, hebben we de kracht van onze DD2 op ongeveer 10 Nm ingesteld. We merken direct dat er minder details voelbaar zijn in de force feedback. Daaruit kunnen we concluderen dat een zwaardere wheelbase, vooral vanwege het gewicht van het stuurwiel, zeker aan te bevelen is.
Update handgrepen
Na feedback van ons en verschillende simracers tijdens de ADAC Sim Racing EXPO heeft SimRep Engineering besloten grotere handgrepen aan te bieden. Sommige simracers, inclusief wijzelf, vonden de huidige handgrepen aan de kleine kant, terwijl anderen weer tevreden waren met de bestaande maat. Deze grotere handgrepen zullen naast de huidige handgrepen beschikbaar zijn. Zodra deze upgrade beschikbaar wordt gesteld door SimRep Engineering, zullen we de eersten zijn die deze ontvangen en onze review voorzien van een update hierover.
Bediening voorzijde
Alle gebruikte materialen, zoals de drukknoppen en de aluminium knoppen op de roterende encoders, stralen een premium kwaliteit uit en voelen ook zo aan. De drukknoppen geven een duidelijke klik-feedback en de roterende encoders hebben voelbare klikken bij gebruik. Zowel de drukknoppen als de roterende encoders zijn goed gepositioneerd, draaien soepel en zijn gemakkelijk te bedienen terwijl je aan het rijden bent, zonder dat je je handen van het stuur hoeft te halen. De gekleurde knoppen op de roterende encoders zijn daarbij prettig en soepel te bedienen. Hetzelfde geldt voor de vier roterende encoders onderaan het stuur, hoewel je bij het bedienen hiervan je hand even van het stuur moet halen.
Een extra pluspunt is dat alle LEDs van de knoppen op het stuur telemetriegestuurd zijn. Dit betekent dat je in SimHub de LEDs van de knoppen kunt aanpassen en ze verschillende telemetriegegevens kunnen tonen, zoals vlagsignalen en aanwijzingen van de spotter, enzovoorts. Daarnaast hebben we een mooi stickervel ontvangen waarmee we de drukknoppen van het stuurwiel kunnen personaliseren. Het mooie daarvan is dat deze stickers zo zijn uitgesneden dat de functie van de knop prachtig verlicht is en duidelijk zichtbaar blijft wanneer deze zijn aangebracht.
Bediening achterzijde
De schakel- en analoge modules aan de achterzijde van het stuur zijn zeer degelijk gebouwd. Ze zijn individueel in de diepte verstelbaar, wat betekent dat je ze dichter naar je toe of verder van je af kunt plaatsen. Helaas zijn de paddles niet in de breedte verstelbaar. Standaard zitten de modules zo gemonteerd dat je de analoge modules aan de bovenkant van de schakelmodules zijn gemonteerd. Door de modules te demonteren en vervolgens de linker module naar rechts te verplaatsen en de rechter naar links, verplaats je de analoge modules naar de onderkant van de schakelmodules. Wij hebben ervoor gekozen dit te doen zodat we de analoge modules met onze pinken kunnen bedienen.
De schakelpaddles, die ter hoogte van je middelvingers zitten, zijn goed te bedienen, maar we hebben gemerkt dat ze wat minder feedback geven en vrij gevoelloos aanvoelen. Naar onze mening hadden ze wat directere feedback mogen geven, met een wat stevigere klik. De analoge modules zijn voorzien van een veer en contactloze hall-effect sensoren, bij het bedienen hiervan voelen we een aangename weerstand en merken we geen enkele wrijving op. De analoge modules kunnen via het stuurwiel in drie modi worden ingesteld: dual-clutch, analoge input en knopinput. Als fanatieke simracers geven wij de voorkeur aan de dual-clutch instelling. Deze paddles hebben natuurlijk meer bewegingsruimte en zijn ook prettig in gebruik.
Update schakel- en analoge modules
Na feedback van onze kant en van verschillende simracers tijdens de ADAC Sim Racing EXPO heeft SimRep Engineering besloten een versnelde update voor de schakelmodules te introduceren. Deze update zal betere feedback bieden dankzij een nieuw type magneet en een iets andere opbouw van de module. Deze upgrade zal ook kosteloos beschikbaar zijn voor alle huidige P9XX-eigenaren die nog de oude schakelmodules gebruiken. Tijdens het schrijven van deze review hebben we deze update al ontvangen van SimRep Engineering. Deze was in een paar eenvoudige stappen te monteren, waarna we ze uitvoerig hebben getest.
We kunnen concluderen dat deze schakelmodules een enorme stap vooruit zijn ten opzichte van de modules die we eerder op de P9XX hadden. De modules hebben een prettig korte travel, waardoor snel schakelen mogelijk is. Het schakelgevoel is fijn, met een duidelijke klik bij het schakelen en er is nu goede feedback aanwezig. Wat ons betreft is dit een geslaagde upgrade van de schakelmodules.
LCD Scherm & LEDs
Het scherm van 5 inch is lekker groot en duidelijk af te lezen tijdens het racen. Je kunt de helderheid en het contrast aanpassen in Simhub, waardoor het scherm in elke situatie goed leesbaar is, zelfs op maximale helderheid. De scherpte en kleurweergave zijn uitstekend. De kleuren zijn levendig en aangenaam voor het oog. Het scherm kan worden ingesteld op een maximale verversingssnelheid van 30 fps (30Hz), wat meer dan genoeg is om telemetriegegevens zonder enige vertraging weer te geven. Het is belangrijk op te merken dat als je Simhub gebruikt, je een licentie nodig hebt om de telemetriegegevens met een verversingssnelheid van 30Hz naar het stuurwiel te sturen. Met de gratis versie van SimHub wordt de data met een verversingssnelheid van maximaal 10Hz naar je stuurwiel gestuurd.
De indeling en hoeveelheid van de LEDs op het stuur zijn goed gepositioneerd. De LEDs zijn helder en de kleuren worden precies weergegeven zoals je ze instelt. De 3x10x3 LED-opstelling boven en naast het scherm is volledig aanpasbaar in SimHub. Elke LED kan worden aangestuurd met telemetriedata naar keuze. Zowel het scherm als de LEDs hebben uitgebreide ondersteuning in SimHub met betrekking tot LED-profielen en dashboardtemplates. Zowel het scherm als de LEDs worden goed beschermd door de in het oog springende glasplaat. Helaas is het wel een beetje een stofmagneet en lijkt hij snel vingerafdrukken te verzamelen, maar gelukkig wordt er een poetsdoekje meegeleverd om je stuur in een mooie conditie te houden.
Video: Rijden met het SimRep Engineering P9XX Stuurwiel
Hier is een korte rij-impressievideo van het SimRep Engineering P9XX stuurwiel. In deze video rijden we met het P9XX stuurwiel, gemonteerd op onze Fanatec DD2 wheelbase, in combinatie met onze TREQ Ace Simrig en Asetek Forte pedalen. Als racegame gebruiken we Assetto Corsa Competizione en rijden we, zoals we dat het liefst doen, in een Porsche 992 II GT3 R.
Conclusie
Als je het SimRep Engineering P9XX stuurwiel in je handen vasthoudt, voel je meteen de passie en toewijding die erin zijn gestoken. Met een diameter van 310 mm ligt het stuurwiel perfect in de hand, en de grip is comfortabel en aangenaam. We zouden echter liever hebben gezien dat de polyurethaan handgrepen iets dikker waren, vooral merkbaar wanneer je zonder handschoenen rijdt. Gelukkig heeft SimRep Engineering al aangegeven dat ze in 2024 met een upgrade hiervoor komen, waar we zeker naar uitkijken.
De stevige aluminium behuizing en de forged carbon frontplaat geven het stuurwiel een solide gevoel, zonder enige speling of buiging tijdens het rijden. De force feedback details zijn duidelijk voelbaar, en het stuurwiel presteert optimaal, vooral in combinatie met een zwaardere wheelbase. De bedieningselementen aan de voorzijde zijn goed geplaatst en gemakkelijk te gebruiken, met drukknoppen en roterende encoders die soepel draaien en een bevredigende klik geven. De telemetriegestuurde LEDs en de mogelijkheid om de knoppen aan te passen met bijgeleverde stickers voegen extra aanpasbaarheid en functionaliteit toe.
De schakel- en analoge modules degelijk gebouwd en verstelbaar in diepte, wat handig is voor een prettige bediening. Helaas zijn de paddles niet in de breedte aanpasbaar. Het omzetten en kunnen plaatsen van de analoge modules boven of onder de shifters is slim, waardoor ze voor iedereen goed te bedienen zijn. De “oude” schakelmodules zijn functioneel, maar misten wat feedback; een stevigere klik had naar onze mening beter geweest. Echter heeft SimRep Engineering tijdens het maken van deze review een geüpdatete versie van hun schakelmodules uitgebracht. Deze nieuwe schakelmodules zijn een enorme stap vooruit en bieden goede feedback met een stevige klik. De analoge modules bieden daarentegen een soepele weerstand en diverse instellingen, waarbij de dual-clutch modus onze favoriet is als fanatieke simracers.
Het 5 inch scherm is helder, scherp en goed leesbaar. De aanpasbare LEDs, die kunnen worden aangestuurd met telemetriedata naar keuze, voegen een visueel element toe aan de race-ervaring. Het enige minpuntje is dat de glasplaat gevoelig is voor stof en vingerafdrukken, maar dit wordt opgelost door het meegeleverde poetsdoekje.
Het modulaire ontwerp geeft je de vrijheid om quick-release adapters en hubs zowel van binnenuit als van buitenaf te monteren op het stuurwiel. Een ander groot voordeel van het modulaire ontwerp is dat simracers het product zelf thuis kunnen repareren nadat de garantie is verlopen. Dit draagt behoorlijk bij aan de duurzaamheid van het product.
Al met al biedt het P9XX Stuurwiel een uitstekende gebruikerservaring voor simracers die op zoek zijn naar een hoogwaardig en aanpasbaar stuurwiel. De combinatie van bouwkwaliteit, functionaliteit en aanpasbaarheid maakt het een waardevolle toevoeging aan je simrace-setup. Wij kunnen echt voelen hoe de liefde voor het racen in elk detail is verwerkt.
Hoewel we erg enthousiast zijn over het stuurwiel, beseffen we dat het een behoorlijk prijzig exemplaar is, wat het echt tot een niche product maakt. Tegelijkertijd maakt het modulaire ontwerp het een enorm gangbaar en duurzaam stuurwiel. Als je interesse hebt in het SimRep Engineering P9XX Stuurwiel kun je deze bestellen vanaf € 1499,00 via de webwinkel van SimRep Engineering.
Wil je op de hoogte blijven van SimRaceBlog content, nieuws, aankondigingen en (toekomstige) give-aways? Volg ons op Instagram @simraceblognl en/of ons Discord kanaal.
