GRID by Sim-Lab Porsche 911 RSR Stuurwiel

Sinds september 2021 hebben GRID Engineering en Sim-Lab hun krachten gebundeld en zijn er diversen mooie producten gelanceerd onder de GRID by Sim-Lab merknaam. In onze Porsche 911 GT3 Dash Display review hebben we reeds vermeld dat het bedrijf sinds september 2022 voor minimaal drie jaar in het bezit is van de officiële Porsche licentie. Onder deze licentie zijn al een aantal mooie producten op de markt gebracht, zijn er meer aankondigingen geweest en staat er nog veel meer op de planning. Eén van deze producten is het vorig jaar geïntroduceerde Porsche 911 RSR Sim Racing Stuurwiel, waarvan sinds eind vorig jaar een versie 2 bestaat.

Tijdens ons bezoek aan Sim-Lab afgelopen februari kregen we van Richard, eigenaar van Sim-Lab, te horen dat wij dit stuurwiel mogen gaan reviewen. Omdat bestaande bestellingen uiteraard voor gaan moesten we even geduld hebben om er daadwerkelijk mee aan de slag te kunnen, maar ons geduld is beloond en we zijn inmiddels in het bezit van het Porsche 911 RSR Stuurwiel. Vanzelfsprekend hebben we er weer zin in om onze ervaring met jullie te delen en hopelijk is ons geduld niet voor niets geweest.

Verpakking & Inhoud

De bestelde producten worden via het hoofdkantoor van Sim-Lab wereldwijd verstuurd naar hun klanten. Het pakket is via UPS naar ons verzonden en de volgende werkdag netjes afgeleverd. Dit is natuurlijk enorm snel, maar dat komt doordat Sim-Lab net als ons in Nederland gevestigd is. De verzendtijd naar andere landen zal een paar dagen extra in beslag nemen. Wij ontvangen een grote bruine doos welke redelijk zwaar aanvoelt. Zodra we deze doos openmaken zien we daar de prachtig ontworpen productdoos met daarop een full color afbeelding van het Porsche 911 RSR Sim Racing Stuurwiel. We blijven misschien in de herhaling vallen dat we altijd enthousiast worden van mooie productdozen, maar wat ons betreft loopt GRID by Sim-Lab hierin zeker voorop.

Zodra we de productdoos openmaken zien we een flyer met daarop een silhouette van het stuurwiel en een QR-code welke verwijst naar de online handleiding. Ook vinden we een stickervel met stickers voor op de knoppen van het stuur. Daaronder vinden we een vulling van kwalitatief uitziend zwart schuim met daarin rechtsboven de Power Injection Box (PIB) en onderin een uitsparing met een USB-kabel, een datakabel met Lumberg connector en een inbussleutel voor het verstellen van de paddles. In het midden van het geheel zit een uitsnede van het Porsche RSR stuurwiel met daarin het stuurwiel zelf. Onder het stuurwiel ligt tevens nog een zwart doosje met daarin de stroomadapter voor de Power Injection Box. Een vrij complete inhoud, al missen we wel wat verschillende boutjes om een quick-release op het stuurwiel te kunnen monteren.

Het Porsche 911 RSR Stuurwiel

Het GRID by Sim-Lab Porsche 911 RSR Stuurwiel is een high-end replica stuurwiel zoals in de Porsche 911 RSR wordt gebruikt. Het stuurwiel is alleen geschikt voor PC en kan middels SimHub of door Sim-Lab’s eigen software Race Director worden aangestuurd. Zoals reeds benoemd heeft het stuur een officiële Porsche licentie en is daarmee voorzien van het officiële Porsche logo. Deze pronkt zeer mooi op de voorkant van het stuurwiel en geeft ons als Porsche liefhebbers toch wel een bijzonder gevoel.

Het stuurwiel is 300mm breed en ongeveer 2kg zwaar, wat exact overeenkomt met de specificaties van het echte stuurwiel dat in de Porsche 911 RSR wordt gebruikt. De behuizing van het Porsche 911 RSR Stuurwiel bestaat uit een volledig zwart geanodiseerd en CNC gefreesd aluminium behuizing welke is afgewerkt met een 5mm dikke carbon frontplaat. Deze constructie zorgt voor een enorme stijfheid. De handvatten zijn gegoten polyurethaan met een anti-statische samenstelling.

Voorzijde
Aan de voorzijde van het stuurwiel bevindt zich het 5 inch Vocore LCD scherm welke wordt beschermd door krasvast glas met daarop een zeefdruk van de Porsche letters. Het LCD scherm heeft een resolutie van 854×480 pixels en een refresh rate van 30fps. Boven en naast het scherm zitten zestien RGB LEDs welke volledig aanpasbaar zijn in kleur en helderheid. De RGB LEDs zijn geplaats als 3x10x3 layout wat betekent dat er drie LEDs aan elke zijkant van het scherm zitten en tien LEDs boven het scherm. Het stuurwiel heeft 38 verschillende inputs waarvan twaalf stuks APEM drukknoppen, type 650gf, met elk vier aanpasbare RGB LEDs per drukknop. Op het onderste gedeelte bevinden zich vier roterende encoders gemaakt van zwart aluminium en vier aanpasbare RGB LEDs per encoder. Het stuurwiel beschikt in totaal over 80 telemetrie gestuurd LEDs. Rechts en links boven en bij de duimen zitten vier roterende encoders welke ook een drukknop functionaliteit hebben en zijn voorzien van mooie gekleurde aluminium knoppen.

Achterzijde
Aan de achterkant van het stuurwiel zit een 50mm adapter gemonteerd. Deze adapter heeft een 6x70mm bouten patroon en is geschikt om de meest gangbare quick-releases op te kunnen monteren. Boven de adapter zit een aluminium paddle met push/pull functionaliteit. Aan de zijkant van de adapter zitten de schakelmodules en daaronder de analoge modules welke je kunt gebruiken als dubbele koppeling, analoge inputs of als button inputs. Onder de adapter zit een 6-pins Lumberg connector voor de connectie met de Power Injection Box (PIB).

Power Injection Box (PIB)
Zoals hierboven benoemd zit er een module bijgeleverd welke GRID de Power Injection Box (PIB) noemt. Deze PIB kun je op je simrig monteren en verbinden met je PC en stopcontact met de bijgeleverde USB-kabel en stroomadapter. Door middel van de datakabel kun je het stuur op de PIB aansluiten. De PIB verzorgt dan de stroom en dataconnectie voor het stuurwiel. De PIB is ook erg handig voor als je meerdere GRID by Sim-Lab stuurwielen bezit en is niet compatibel met andere merken stuurwielen.

Montage & Gebruik

We gaan het Porsche 911 RSR Stuurwiel gebruiken op onze Fanatec DD2 wheelbase en monteren zodoende een Fanatec Podium Hub op het stuurwiel. Zoals reeds vermeld worden er geen boutjes bijgeleverd om een quick-release te monteren, gelukkig hebben we zelf voldoende boutjes liggen en kunnen we snel aan de slag. Het monteren gaat vrij eenvoudig via de adapter achterop het stuurwiel. Vervolgens monteren we de bijgeleverde Power Injection Box (PIB) vlak naast de wheelbase op onze simrig. Nadat we het stuurwiel op de DD2 wheelbase hebben geklikt sluiten we de datakabel aan tussen het stuurwiel en de PIB. We zetten het stuur aan middels de aan-/uitknop op de PIB en we kunnen overgaan op het instellen van het stuurwiel in Simhub of de Race Director software.

Software
Het stuurwiel is niet plug-and-play, we dienen eerst de VoCore driver voor het display te installeren. De stap staat netjes beschreven in de handleiding. De handleiding is gebaseerd op een oudere versie van SimHub en moet je wat meer handelingen doen. In de nieuwste versie van SimHub kun je het stuurwiel met een paar klikken als Porsche 9111RSR stuurwiel toevoegen. Nadat we de VoCore driver hebben geïnstalleerd voegen we het stuurwiel toe in SimHub waarna alles eigenlijk direct werkt. Op de website van GRID staan standaard profielen, deze kun je downloaden en gebruiken in SimHub. Wij wijzen in SimHub ons eigen favoriete displaytemplate toe en het standaard zojuist gedownloade LED-profiel. Omdat templates en LED-profielen tegenwoordig steeds complexer worden door de enorme hoeveelheid mogelijkheden in Simhub, heeft zo’n beetje elk gerenommeerd merkt wel een eigen Discord server voor ondersteuning hierin. Ook GRID heeft een sterke community op Discord waar veel dashboardtemplates en LED-profielen worden gemaakt en gedeeld.

Omdat ze bij GRID by Sim-Lab met hun producten niet afhankelijk willen zijn van SimHub, en “iets minder complexe” software willen aanbieden aan de eindgebruikers, hebben ze de Race Director software ontwikkeld. Deze Race Director software kun je enkel voor GRID by Sim-Lab producten gebruiken als alternatief voor SimHub. In de software kun je vrij eenvoudig de kleuren van de knoppen en encoders aanpassen, dashboardtemplates selecteren en LED-profielen selecteren. Tevens kun je aan de knoppen en LEDs telemetrie instellingen toewijzen zoals bijvoorbeeld het weergeven van vlaggen, je spotter en pitlimiter waarschuwingen. Ook kun je vrij eenvoudig de firmware van het stuurwiel updaten en visueel (zie afbeelding 1 hieronder) de analoge modules instellen als dubbele koppeling, analoge inputs of als button inputs.

Wij hebben zowel SimHub als Race Director software kunnen testen. Beiden programma’s bieden een vergelijkbare functionaliteit met een paar kleine verschillen. Voor het updaten van je stuurwiel ben je aangewezen tot de Race Director software. Je kunt de functie van de analoge paddles wijzigen door op één van de drie knoppen ‘button mode’, ‘dual axis mode’ of ‘bite point mode’ te drukken. Kies je ervoor de paddles als dubbele koppeling te gebruiken, dan kun je in datzelfde scherm het aangrijppunt afstellen. Beide instellingen kun je alleen in de Race Director software doen. Indien je nog niet bekend bent met SimHub, dan is de Race Director software een zeer prettig programma om te gebruiken. Zelf geven wij de voorkeur aan SimHub in verband met overige apparatuur welke wij gebruiken voor het weergeven van van telemetriedata. Het gebruiken van verschillende merken apparatuur kan zodoende alleen in SimHub.

Ready Set Go
Omdat het Porsche 911 RSR Stuurwiel in de basis een GT-stijl stuurwiel is gaan we deze vanzelfsprekend testen in GT-auto’s. Wij rijden graag Assetto Corsa Competizione en gaan het stuurwiel testen in een Porsche 991 II GT3. Na het starten van Assetto Corsa Competizione hoeven we enkel nog de knoppen en encoders aan de juiste in-game functionaliteiten toe te wijzen en we zijn klaar om te racen!

Het stuurwiel
Vanaf de eerste meters geeft het stuurwiel ons gelijk het ultieme Porsche gevoel en begint ons (sim)racehart sneller te kloppen. Met een diameter van 300mm voelt dit stuurwiel goed aan en ligt hij lekker in de hand. De polyurethaan handgrepen zijn comfortabel, voelen goed aan en bieden je een goede grip. Door de volledig aluminium behuizing en de carbon frontplaat voelt het stuurwiel solide aan. We merken verder geen flex en/of speling op tijdens het rijden. De details van de force feedback komen goed door via onze Fanatec DD2 wheelbase. Omdat we ook benieuwd zijn hoe het stuurwiel aanvoelt op een lichtere wheelbase stellen we de power van onze DD2 op ongeveer 10Nm in. Direct voelen we minder details in de force feedback en kunnen we concluderen dat een zwaardere wheelbase, met name door het gewicht van het stuurwiel, wel aan te raden is. Na het stuurwiel een tijdje te hebben gebruikt merken we op dat deze handgrepen nauwelijks tot geen stof aantrekken. Wel zijn de handgrepen wat zachter dan we gewend zijn en ze voelen wat plakkerig aan. Hierdoor is het rijden met handschoenen aan eigenlijk wel een must.

Bediening achterzijde
Alle op de achterkant aanwezige modules hebben een zeer degelijke bouwkwaliteit. De paddles van zowel de schakelmodules als analoge modules in de breedte en diepte -verder naar je toe of van je af- verstelbaar. Door de verstelbaarheid van de schakelmodules en analoge modules is het stuurwiel gangbaar voor zowel kleine als grote handen. De aluminium paddle met push/pull functionaliteit zit ter hoogte van je wijsvingers en zijn handig voor veelgebruikte functionaliteiten. De push/pull paddle heeft een korte travel en heeft een clicky gevoel tijdens het bedienen hiervan. Ter hoogte van de middelvingers zitten de schakelpaddles, deze zijn goed te bedienen maar we missen de feedback en vinden ze vrij gevoelloos. Op de GRID Discord zijn al vele discussies geweest over de schakelmodules. Het toevoegen van extra magneten bovenop de aanwezige magneten van de schakelmodules is hiervoor de oplossing. Na het toevoegen van een extra magneet aan elke kant geven de shifters ons de feedback, en daardoor meer gevoel, waar we op hadden gehoopt. We hebben aan elke kant een 12x6mm schijfmagneet met een n52 sterkte toegevoegd aan de bestaande magneten. Inmiddels worden vanaf heden bij alle GRID stuurwielen twee soorten extra magneten bijgeleverd zodat je de schakelmodules zelf naar wens kunt configureren. Wij vinden het erg fijn dat GRID goed luistert naar de eindgebruikers om hun producten te verbeteren. De analoge modules zijn via het stuurwiel of via de Race Director in drie modes in te stellen, namelijk dual-clutch, analoge input en button input. Het is fijn dat deze mogelijkheid er is, en als fanatieke simracers kiezen wij voor de dual-clutch instelling. De pedals hebben logischerwijs meer travel en zijn ook prettig in gebruik. De veer welke in deze analoge modules gebruikt wordt heeft een prettige weerstand en dankzij de contactloze hall-effect sensors voel je geen enkele frictie bij het gebruik hiervan.

Bediening voorzijde
Alle gebruikte materialen zoals bijvoorbeeld de drukknoppen en aluminium knoppen op de roterende encoders zien er uit als premium kwaliteit. De drukknoppen hebben een duidelijke clicky feedback en de roterende encoders hebben een voelbare klik bij het bedienen ervan. Zowel de drukknoppen en de roterende encoders zijn goed gepositioneerd, draaien soepel en makkelijk te bedienen tijdens het rijden zonder dat je je handen van het stuur los hoeft te laten. Voor de vier roterende encoders onderaan het stuur geldt in principe hetzelfde, alleen moet je bij het bedienen hiervan even je hand van het stuur loslaten. De gekleurde knoppen van de roterende encoders zijn door de grootte wat lastiger te bedienen, deze moet je namelijk echt tussen duim en wijsvinger houden om te ze bedienen. Een mooie bijkomstigheid is dat alle drukknoppen en de vier roterende encoders onderaan het stuur telemetriegestuurd zijn. Dit betekend dat in SimHub of de Race Director software de LEDs van deze inputs in te stellen zijn en elk zijn eigen telemetriegegevens kan weergeven. Denk bijvoorbeeld aan vlagsituaties, een spotter et cetera. We hebben natuurlijk ook een mooi stickervel ontvangen om de drukknoppen van het stuurwiel mee te personaliseren. Het mooie hieraan is dat deze stickers zo uitgesneden zijn dat de functie hierbij ook mooi oplicht.

Scherm & LEDs
Het 5 inch scherm is lekker groot en zeer duidelijk af te lezen tijdens het racen. Zowel de helderheid en het contrast zijn aan te passen in Simhub, in de Race Director software zit deze optie (nog) niet. Op de maximale helderheid is het scherm prima leesbaar. De scherpte en de kleurproductie van het scherm zijn heel erg goed. De kleuren zijn levendig, helder en prettig om naar te kijken. Het scherm is maximaal op 30 fps (30Hz) in te stellen maar dit is voldoende om telemetriegegevens prima weer te geven zonder enige merkbare vertraging. Belangrijk is dat je, indien je Simhub gebruikt, een licentie nodig hebt om de telemetriegegevens ook in 30Hz naar het stuurwiel te sturen. Met de gratis versie stuurt SimHub de data met een refresh rate van maximaal 10Hz naar je stuurwiel. De indeling en hoeveelheid van de LEDs op het stuur zijn goed. De LEDs zijn mooi helder van kleur en kleuren worden ook precies in de kleur weergegeven zoals je ze instelt. De 3x10x3 LED layout boven en naast het scherm is volledig naar wens in te stellen in SimHub of de Race Director software. Elke LED kan door telemetriedata naar keuze aangestuurd worden. Zowel het scherm als de LEDs hebben een enorme goede ondersteuning in SimHub met betrekking tot LED-profielen en dashboardtemplates. In de Race Director software is dat in mindere mate aanwezig doordat je aangewezen bent op de voorgeïnstalleerde templates voor het dashboard.

Video: Rijden met het GRID by Sim-Lab Porsche 911 RSR stuurwiel

Onderstaande video is een korte rij-impressie van het GRID by Sim-Lab Porsche 911 RSR stuurwiel. In deze video rijden we met het Porsche 911 RSR stuurwiel gemonteerd op onze Fanatec DD2 wheelbase in Assetto Corsa Competizione.

Conclusie

Het GRID by Sim-Lab Porsche 911 RSR Stuurwiel is een stuurwiel waar we echt naar uit hebben gekeken, en wat ons betreft is dat niet geheel onterecht. De bouwkwaliteit is enorm goed en we hebben absoluut het high-end gevoel erbij wat het stuur ook uitstraalt. Het stuurwiel voelt lekker aan en de handgrepen bieden een goede grip. De handgrepen zijn wat zachter dan we gewend zijn en ze voelen wat plakkerig, hierdoor is het stuurwiel meer geschikt om te rijden met handschoenen aan. Het monteren van, in ons geval, de Fanatec Podium Hub gaat vrij eenvoudig. Al moeten we wel de boutjes van de Podium Hub gebruiken omdat er in de doos hiervoor geen montagemiddelen zitten. Het stuurwiel is met zijn ongeveer 2kg wel een vrij zwaar exemplaar en daarom minder geschikt voor een zwakkere wheelbase.

De bijgeleverde Power Injection Box (PIB) is een klein en handig apparaatje. De PIB is eenvoudig te monteren op je simrig en doet verder wat het moet doen, namelijk zorgen voor de stroom en dataconnectie naar het stuurwiel. Handig is dat je het stuurwiel ook uit kunt schakelen via de PIB. De PIB is enkel te gebruiken met GRID by Sim-Lab stuurwielen en kun je niet gebruiken voor andere merken stuurwielen.

De drukknoppen hebben een lekker clicky gevoel en bieden een prettige weerstand bij het indrukken. De roterende encoders voelen goed, draaien soepel en hebben duidelijke feedback. De push/pull module is een mooie toevoeging en is prettig te bedienen. De schakelmodules en de analoge modules bieden je goede verstelmogelijkheden in zowel diepte -verder naar je toe of van je af- en breedte. De shifters vinden wij out-of-the-box vrij gevoelloos en weinig feedback geven, maar met de extra magneten die we erop hebben geplaatst is dit gevoel een stuk beter geworden. GRID luistert echt naar de eindgebruikers, en inmiddels worden vanaf heden bij alle GRID stuurwielen twee soorten extra magneten bijgeleverd.

Een groot deel van het Porsche 911 RSR Stuurwiel is telemetriegestuurd. De LEDs boven en naast het display, de LEDs van de drukknoppen en de LEDs van de roterende encoders onderaan het stuurwiel zijn allemaal aan te passen qua kleur en kun je een eigen telemetrie functionaliteit meegeven. Het 5 inch scherm is lekker groot, helder, heeft een hoge resolutie, is lekker scherp en heeft mooie levendige kleuren.

GRID by Sim-Lab heeft een goede online handleiding beschikbaar met duidelijke screenshots over hoe het stuur te installeren. Goed is dat je als eindgebruiker de keuze hebt tussen het gebruiken van SimHub of de Race Director software. De Race Director software is zeer gebruiksvriendelijk en enkel geschikt voor GRID by Sim-Lab producten. Gebruik je ook nog andere merken apparatuur, dan kun je niet anders dan Simhub gebruiken. Ook heeft GRID een zeer sterke community op Discord voor ondersteuning en waar veel dashboardtemplates en LED-profielen worden gedeeld.

Ondanks dat we enorm positief zijn over het stuurwiel is het wel een exemplaar met een flinke prijs, waardoor het wel een niche product te noemen is. Heb je interesse in het Porsche 911 RSR Stuurwiel? Deze is voor een prijs van € 2499,00 te bestellen op de webwinkel van GRID by Sim-Lab.

Wil je op de hoogte blijven van SimRaceBlog content, nieuws, aankondigingen en (toekomstige) give-aways? Volg ons op Instagram @simraceblognl en/of ons Discord kanaal.